ادغام تامّ و ناقص

همان گونه که قبلا اشاره شد در برخی موارد ادغام به صورت ناقص صورت میگیرد.

شاید بنوان پدیده ادغام را به نوعی ((تنارغ بقاء))تعبیر کرددر این تنازع معمولا ضعیف درقوی ادغام می شود و اثری ار آن به جا نمیماند.حال اگر قوی در ضعیف ادغام شود،ممکن است اثری ار خود به جای بگذارد.

براین اساس،ادغام از لحاظ((یقاءاثر مدغم))به دو نوع تامّو ناقص تقسیم می شود.

۱-ادغام تامّ

ادغامی است که در آن حرف مدغم کاملا از میان رفته و اثری از مخرج وصفات آن در کلام به جای نمی ماند.

۲-ادغام ناقص

ادغامی است که در آن صفتی از صفات مدغم باقی بماند و در نتیجه مدغم به طور کامل از بین نرود.

این ادغام معمولا زمانی پیش می آید که حرف ساکنه،از حرف بعدی قوی تر باشد.

موارد ادغام ناقص:

ادغام ناقص ط در ت:

در این ادغام از حرف ط فقط صفت استعلاء و اطباق آن ابقاء می شود.

ادغام ناقص ق در ک:

در این ادغام فقط صفت استعلاء و نتیجتاً حالت تفخیم حرف ق ابقاء می شود.

ادغام ناقص ن در و-ی:

در این ادغام صفت غنه نون ساکنه باقی می ماند. لذا حاصل این ادغام یک ((و-ی))مشدد همراه با غنه است،به طوری که اگر در خلال تلفظ این نوع از ((و-ی))مشدد ناگهان مجرای بینی را مسدود کنیم،صدای ((و-ی))به وضوح تغییر کرده و ((دهانی))می شود.

منبع:کتاب حلیةالقرآن

منتشر شده توسط:چشمه تلاوت