دلیل بیشتر ناکامی‌ها در آموزش قرآن از نظر احمد ابوالقاسمی
احمد ابولقاسمی، قاری ممتاز و بین‌المللی کشورمان در جلسه «ارائه مناسب و اجرایی واحد و مشخص در اجرای طرح تلاوت نور و روش های جلسه داری با تکیه بر احیای جلسات سنتی» که هشتم خردادماه در مجموعه هلال احمر مشهد برگزار شد، با بیان اینکه مدرسان قرآن ابتدا باید به ارائه نقشه راه بپردازند، اظهار کرد: یکی از ویژگی‌های استاد خوب قرآنی این است که حب و بغض نداشته باشد و بتواند در ارائه نقشه راه، همه جوانب را در نظر بگیرد.
وی با اشاره به اینکه نقاط مثبت و منفی اساتید قرآنی باید در نظر گرفته شود، افزود: برای مثال اگر یک استاد قرآنی مانند شحات انور را به عنوان استاد می‌پسندید، اجازه ندارید به همه شاگران خود سبک این استاد را تحمیل کنید، بلکه باید اطلاعات دقیق از همه اساتید قرآنی را در اختیاز قرآن‌آموز قرار دهید.
قاری ممتاز و بین‌المللی کشورمان با تأکید بر اینکه کل تلاوت قرآن باید در یک بسته واحد طراحی شود، عنوان کرد: تجوید، ترتیل، روانخوانی و سایر موارد قرآنی با هم می‌توانند در تلاوت قرآن مؤثر باشند، بر این اساس باید به همه جوانب قرآنی در تلاوت قرآن توجه شود.
جنس صدا، صوت و تکنیک؛ سه رکن اصلی در قرائت
ابوالقاسمی سه رکن اصلی در قرائت قرآن را جنس صدا به طور خاص، صوت و تکنیک استفاده از صوت دانست و گفت: در مسئله جنس صدا باید گفت، برخی از قاریان مانند منشاوی در جنس صدا جزو نوادر هستند که زیر و بم صدای خوبی دارد، اما بیشتر صداها فقط در برخی زمینه‌ها خوب هستند لذا باید به این مسئله توجه شود که شاگردان چه نوع سبکی را برای قرائت انتخاب می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه دلیل اکثر ناکامی‌های ما در آموزش قرآن این است که می‌خواهیم صدای معمولی را شبیه صدای قاریان بین‌المللی مصری درآوریم، ابراز کرد: اگر بحث تکنیک و روش نباشد، برخی حنجره‌ها ذاتا قوی هستند بنابراین نباید در این شرایط حنجره معمولی را با حنجره قوی مقاسیه کنیم.
این قاری ممتاز و بین‌المللی کشورمان با بیان اینکه ایرانی‌ها بیشتر به تجوید زیبا و کمتر به تجوید صحیح توجه می‌کنند، افزود: موضوع تجوید به معنای صحت نیست بلکه سهولت است لذا در کنار آن باید به صحت نیز توجه شود.
ابوالقاسمی با تأکید بر اینکه ممکن است برخی قاریان توانمند نیز ضعف‌هایی داشته باشند، ادامه داد: هنر این است که بتوانید نقطه قوت صوت را پررنگ و نقطه ضعف خود را مخفی نگه دارید یا حتی در نقطه ضعف خود اصلا وارد نشوید، برای نمونه اگر صدای شما در اوج خوب نیست هیچ وقت به تلاوت در اوج نپردازید یا خیلی کم در اوج بخوانید.
مسئله ذات و وارثت در صوت را نباید فراموش کرد
وی با بیان اینکه تمرین در صوت مؤثر است اما مسئله ذات و وارثت را نباید فراموش کرد، افزود: صدا مانند اندام افراد است، مثلا با تمرین ورزشی می‌توان بدن را قوی کرد اما برخی از بدن‌ها ظرفیتی دارند که تا همان نقطه می‌توان بدن را آماده کرد، صدا نیز اینگونه است.
این قاری ممتاز و بین‌المللی کشور با بیان اینکه افرادی که جثه کوچک و گردن‌های لاغر دارند از صدای بم و بلندتری برخوردار هستند، عنوان کرد: این یک قاعده کلی در مورد صدا است، بر این مبنا باید بر اساس نوع صدا به تقلید و آموزش قرآن بپردازید.
ابوالقاسمی با اشاره به تکنیک‌های صوتی گفت: صدای عبدالباسط یکی از پر تکنیک‌ترین صداها است که توانایی کاهش و افزایش از صفر تا صد را دارد، این مسئله از ویژگی‌های انحصاری ایشان بوده که این مسئله همان انعطاف صدا است و باید تقویت شود.
مردم‌داری و اخلاق اسلامی عبدالباسط
وی با بیان اینکه عبدالباسط در روش مردم‌داری و اخلاق اسلامی نیز بسیار موفق عمل کرده است، ابراز کرد: پیرمردی به خانه ایشان رفته و ابراز علاقه کرد، عبدالباسط یک هقته خانواده وی را مهمان کرده و در همان جا سوره شوری را برای وی قرائت کرده و نوار این صوت را به وی هدیه داد، امروزه این صوت در شبکه قرآن پخش می‌شود و صدا به نحوی است که گویی عبدالباسط می‌خواهد در مسابقات بین‌المللی شرکت کند در حالی که فقط یک شنونده آن هم همان پیرمرد در کنار وی حاضر است.
این قاری ممتاز و بین‌المللی کشور با بیان اینکه تلاش کنید رابطه عاطفی با شاگردان خود برقرار کنید، گفت: دلیل جاذبه ادیان نوظهور این است که محبت را به افراد نشان می‌دهند، با افراد تازه وارد رفتار مناسب دارند و نتیجه عینی اینکه کار کوچک را پررنگ می‌کنند، اما در دین ما این ابداع‌ها از سوی مدیران قرآنی وجود ندارد.
ابوالقاسمی با تأکید بر اینکه اثرگذاری را به شاگردان خود بیاموزید، ادامه داد: به شاگردان خود ثابت کنید می‌توانند روی دوست خود تأثیر مثبت بگذارند و می‌توانند یک یا دو نفر دیگر را به کلاس قرآنی بیاورند.
یک دیدگاه